Dokręcając śruby, ważne jest, abyś robił to z odpowiednią siłą. Zarówno za słabo, jak też za mocno dokręcona śruba może oznaczać tylko kłopoty. Z tego względu warto znać momenty dokręcania śrub, które określone są w odpowiednich tabelach. Jeśli nie sięgniesz do tabeli, możesz też dowiedzieć się z tego wpisu, jak obliczyć moment dokręcenia śruby.
Moment dokręcania śrub – co to?
Momentem dokręcenia śruby jest wartość wektorowa, informująca o tym, z jaką siłą musisz dokręcać daną śrubę ramieniem klucza o danej długości, żeby możliwe było trwałe i najbardziej optymalne łączenie ze sobą odpowiednich elementów. Momenty dokręcania śruby, z uwzględnieniem najważniejszych parametrów, umieszcza się w tabelach. Są one udostępnione przez producentów, wraz z uwzględnieniem klasy wytrzymałości śruby, jej średnicy, rodzaju zastosowanego gwintu czy skoku. Każda śruba, np. śruba z łbem sześciokątnym DIN 933 z gwintem pełnym, dostępna w sklepie Orion, posiada indywidualny moment dokręcenia. Przy jego zastosowaniu ma zapewnione solidne połączenie z wybranym elementem – odporne na drgania oraz różne obciążenia.
Moment dokręcania śruby – dlaczego jest ważny?
Znajomość tej wartości jest niezwykle ważna. Przyda się np. w wulkanizacji. Niestety, zarówno wulkanizatorzy, jak i nierzadko sami kierowcy, nie do końca zdają sobie sprawę z istotności wartości momentu dokręcania śrub. W konsekwencji często prowadzi to do zaistnienia nie do końca przyjemnych, jak również niebezpiecznych sytuacji. Zbyt słabe dokręcenie może doprowadzić do poluzowania śruby i zniszczenia otworów w feldze, albo nawet do odpadnięcia koła podczas jazdy. Natomiast zbyt mocne powoduje, że tak dokręcona śruba wpływa na degradację stożkowych otworów w feldze i może uszkodzić gwinty.
Obliczanie momentu dokręcania śruby
Moment obrotowy mierzysz statycznie – pomiar wykonujesz po dokręceniu śruby lub dynamicznie – pomiaru dokonujesz po każdym cyklu dokręcania. Należy jednak mieć na uwadze, że nie są to sposoby doskonałe – wynika to z różnic sił tarcia albo podzespołów. Narzędziem wykonującym pomiar momentu dokręcania śrub w aluminium w aucie, jest klucz dynamometryczny. Bez zastosowania specjalnych sprzętów czy też znajomości tabel, nie będziesz miał możliwości, by odpowiednio określić moment dokręcania. Precyzja jest ważna przede wszystkim w przypadku dokręcania śrub w aluminium czy stali.
Musisz wiedzieć, że klucz dynamometryczny działa na bazie prawa Hook’ a. Oznacza to, że moment dokręcania zależy od rozmiaru klucza, średnicy śruby oraz materiału jej wykonania. Do tego, jak obliczyć moment dokręcania śruby, nie potrzebujesz wzoru. Jeśli jednak chcesz go poznać, to wzór matematyczny jest następujący: moment skręcający MA=siła F x ramię L. Klucz dynamometryczny posiada sprężynę, która napina się do momentu, aż nie zostanie osiągnięty odpowiedni poziom siły. Jeśli już go osiągniesz, sprężynka spada, a zapadka blokuje dalsze dokręcanie.